Vandaag is het Wereldbodemdag, een dag die door de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) in het leven is geroepen om aandacht te vragen voor het belang van gezonde bodems. Dit jaar staat de dag in het teken van het thema: “Soil for Water: A Source for Life”. In dit artikel nemen we je mee in dit onderwerp en duiken we de diepte in!
De bodem: essentieel voor leven op aarde
Bodems vormen de basis van de ecosystemen op aarde en zijn belangrijk voor voedselproductie, biodiversiteit, waterbeheer en klimaatregulatie. Toch wordt het belang van bodems vaak over het hoofd gezien. Een gezonde bodem zit vol leven – van schimmels en bacteriën tot regenwormen – en deze biodiversiteit speelt een sleutelrol bij het behoud van bodemvruchtbaarheid, wateropslag en het vastleggen van koolstof.
Ongeveer 95% van ons voedsel wordt direct of indirect geproduceerd op bodems. Denk maar aan de vele landbouwgronden die we hier op ons platteland hebben. Daarnaast filteren bodems ons drinkwater, dragen ze bij aan klimaatregulatie door koolstof op te slaan en bieden ze onderdak aan 43% van de biodiversiteit op aarde. Zonder een gezonde bodem wordt leven op aarde een stuk moeilijker dus!
Bedreigingen voor de bodem
Wereldwijd staat de gezondheid van bodems onder druk. Volgens een studie van de Europese Commissie is 60 tot 70% van de bodems in Europa aangetast. Dit varieert van erosie, verzilting en verontreiniging tot een afname van organisch materiaal. Deze problemen hebben grote gevolgen:
- Voedselzekerheid: Aangetaste bodems leveren minder op, wat leidt tot schaarste en hogere prijzen.
- Klimaatverandering: De aantasting van bodems vermindert de mogelijkheid om koolstof vast te houden, wat bijdraagt aan de opwarming van de aarde.
- Waterbeheer: Bodems die hun structuur en biodiversiteit verliezen, kunnen minder water vasthouden, wat leidt tot overstromingen of droogte.
De rol van bodem en water
Het thema van Wereldbodemdag dit jaar zet de relatie tussen de bodem en water in de spotlight. Bodems fungeren als een reservoir voor regenwater, wat erg belangrijk is voor planten, dieren en de landbouw. Helaas bedreigen bodemerosie en verzilting deze functie. Wereldwijd wordt 80% van de landbouwgrond bewaterd door regen, wat 60% van de voedselproductie oplevert. Als we niet goed voor onze bodem en het water dat erin zit zorgen, zullen systemen zoals de landbouw steeds kwetsbaarder worden.
Wat kunnen we doen?
Om de bodemgezondheid te herstellen en te behouden zijn er verschillende oplossingen:
- Duurzaam gebruik van de bodem: Door technieken zoals vruchtwisseling, organische bemesting en weinig bodembewerking kan de bodemkwaliteit worden verbeterd.
- Efficiënt waterbeheer: Irrigatiesystemen moeten duurzaam zijn om waterverlies en verzilting te voorkomen.
- Beperking van chemische middelen: Het gebruik van pesticiden en kunstmest moet worden gecontroleerd om schadelijke effecten op bodem en water te voorkomen.
- Bewustwording: Onderwijs en beleid kunnen mensen voorlichten over de waarde van een gezonde bodem, waardoor mensen beter nadenken over de impact die ze hebben.
Genoeg mogelijkheden! Dus, laten we onze handen uit de mouwen steken voor een gezonde bodem en daardoor een gezonde aarde!