Europa staat voor de uitdaging om zijn energievoorziening te verduurzamen en tegelijkertijd de voedselproductie en biodiversiteit te beschermen. Dit betekent dat er veel land nodig is om duurzame energie op te wekken en duurzame landbouw uit te voeren. Maar past dit wel? In dit artikel leggen we uit hoe het zit!
Uitbreiding van wind- en zonne-energie
Uit recent onderzoek van de EU milieu-denktank, het European Environmental Bureau (EEB), blijkt dat er voldoende ruimte is voor de uitbreiding van wind- en zonne-energie zonder dat dit ten koste gaat van waardevolle natuurgebieden of landbouwgronden. De studie laat zien dat de EU tegen 2040 klimaatneutraal kan zijn door slechts 2,2 procent van het totale Europese land te gebruiken voor zonne- en windenergie.
Het Europese platteland
Bij het zoeken naar goede plekken voor hernieuwbare energieprojecten blijkt dat plattelandsgebieden erg geschikt zijn. Volgens de analyse is maar liefst 78 procent van de grond die geschikt is voor zonnepanelen en 83 procent van de grond voor windmolens te vinden op het platteland. Dit betekent dat er veel kansen zijn om landbouw en hernieuwbare energie met elkaar te combineren.
Een voorbeeld van zo’n combinatie is agri-PV, waarbij zonnepanelen boven de gewassen worden geplaatst. Dit is voordelig omdat het de opbrengst van voedsel kan verhogen. Terwijl de zonnepanelen zonne-energie opvangen, kunnen de gewassen ook blijven groeien. Bovendien helpt deze aanpak om de gezondheid van de bodem te verbeteren. Door de bodem beter te verzorgen, kunnen boeren niet alleen meer voedsel produceren, maar ook de kwaliteit van hun grond herstellen. Dit is goed voor zowel de boeren als het milieu.
Energieprojecten in Europa
In Spanje zijn er al succesvolle voorbeelden van zonne-energieprojecten die gebruikmaken van (verarmde) landbouwgronden. Een van deze initiatieven is het “Solar Farm” project in Andalusië, waar zonne-energie wordt opgewekt zonder dat dit invloed heeft op de lokale landbouwproductie. Ook in Roemenië worden steeds vaker windparken aangelegd in plattelandsgebieden, waar de landbouwproductie niet wordt aangetast, zoals in de regio Dobrogea. Daarnaast wordt er in Duitsland geëxperimenteerd met zonnepanelen op daken van boerderijen, wat ook een vorm van agri-PV is. Dit draagt niet alleen bij aan de verduurzaming van de energievoorziening, maar ondersteunt ook de lokale economie.
Een Europees ‘supergrid’?
Om de doelen van de EU voor 2040 te halen, is het belangrijk dat de landen binnen de EU goed samenwerken. Sommige landen, zoals Duitsland en Italië, hebben niet veel ruimte voor hernieuwbare energieprojecten, terwijl andere landen, zoals Spanje en Roemenië, veel meer mogelijkheden hebben om zonne- en windenergie te ontwikkelen.
Een Europees “supergrid” speelt hierbij een belangrijke rol. Maar wat is een supergrid precies? Een supergrid is een groot netwerk van elektriciteitslijnen dat verschillende landen in Europa met elkaar verbindt. Dit netwerk zorgt ervoor dat elektriciteit van plekken waar veel hernieuwbare energie wordt opgewekt, zoals zonne- en windparken, gemakkelijk kan worden vervoerd naar andere plekken waar die energie nodig is. Ter illustratie, als er veel zonneschijn in Spanje is en er daardoor veel zonne-energie wordt opgewekt, kan deze energie via het supergrid naar andere landen worden gestuurd die minder zonne-energie produceren. Zo kan elk Europees land profiteren van duurzame energie.
Dit supergrid is voor nu alleen nog maar een idee dat door meerdere partijen is voorgesteld. Of het werkelijkheid wordt is nog de vraag, maar het is zeker een gaaf idee dat veel mogelijkheden biedt. Wij zijn in ieder geval benieuwd naar de ontwikkelingen!